Οι γιατροί που μαθαίνουν κολποσκόπηση είναι καλό να δουν μεγάλο αριθμό αλλοιώσεων υψηλού βαθμού και καρκίνων. To ανθρώπινο μάτι παρατηρεί πιο εύκολα κάτι, εφόσον υπάρχει προηγούμενη εμπειρία. Ο κύριος στόχος στην κολποσκόπηση είναι να μη ξεφύγουν αλλοιώσεις υψηλού βαθμού και καρκίνοι. Όπως τονίστηκε επανειλημμένα, η κολποσκόπηση σε καμιά περίπτωση δεν θέτει ιστολογική διάγνωση. Όμως για λόγους διδακτικούς παρατίθενται παραδείγματα αλλοιώσεων LSIL και HSIL.
Τα συνήθη χαρακτηριστικά κολποσκοπικά ευρήματα των LSIL είναι τα εξής:
Περίγραμμα: Ευθειασμένα όρια, σαφή, επίπεδες αλλοιώσεις. Εάν πρόκειται για αλλοιώσεις LGSIL που είναι υπερυψωμένες, τότε έχουν μικροθηλωματώδη ή μικροκοκκιώδη παρυφή. Δορυφορικές αλλοιώσεις (εκτός ΖΜ).
Χρώμα: Καθαρό λαμπερό λευκό.
Αγγεία: Λεπτή διάστιξη ή μωσαϊκό με μικρό αυλό και συμμετρία ή απουσία αγγείων ή διακρίνονται οι αγκύλες των τελικών τριχοειδών (στα οξυτενή κονδυλώματα, χωρίς κερατινοποίηση).
Lugol: Μερική ή και καθόλου πρόσληψη της χρωστικής.
Στις εικόνες 1 έως 4 φαίνονται παραδείγματα LSIL
Εικόνες 1,2,3,4. Περιπτώσεις LSIL
Τα συνήθη κολποσκοπικά χαρακτηριστικά των HSIL είναι τα εξής:
Περίγραμμα: Σαφή όρια, υπερυψωμένες αλλοιώσεις, άκρα που ξεφλουδίζουν, ανώμαλη παρυφή, δύο βαθμοί κολποσκοπικής ατυπίας (αλλοίωση μέσα στην αλλοίωση).
Χρώμα: Πυκνό αδιαφανές λευκό, που γκριζάρει ή έχει μπεζ απόχρωση, όπως στο κέλυφος των οστράκων. Το χρώμα αυτό εμφανίζεται γρήγορα μετά το οξικό και παραμένει για αρκετό χρόνο (σε αντίθεση με το λευκό των LGSIL που ξεθωριάζει γρήγορα).
Αγγεία: Ελλείπουν ή όταν υπάρχουν, πρόκειται για έντονη διάστιξη και μωσαϊκό (μεγάλο εύρος αυλού, μεγάλες και άνισες αποστάσεις μεταξύ των τριχοειδών και γενική ασυμμετρία στο αγγειακό δίκτυο).
Lugol: Δεν προσλαμβάνουν ιώδιο.
Στις εικόνες 5 έως 10 φαίνονται παραδείγματα αλλοιώσεων HSIL.
Εικόνες 5,6,7,8,9,10. Περιπτώσεις με αλλοιώσεις HSIL.