Η επείγουσα αντισύλληψη ή αλλιώς το χάπι της επόμενης μέρας πρόκειται για μια μορφή αντισύλληψης που λαμβάνεται μετά τη σεξουαλική επαφή κατά την οποία μπορεί να προέκυψε ανεπιθύμητη σύλληψη.
Εκτός από το χάπι της επόμενης μέρας, υπάρχει και το ενδομήτριο σπείραμα (σπιράλ), το οποίο επίσης αποτελεί μέθοδο επείγουσας αντισύλληψης.
Στο άρθρο που ακολουθεί αναλύονται αυτοί οι δύο τρόποι επείγουσας αντισύλληψης, οι παρενέργειες, καθώς και η αποτελεσματικότητά τους.
Βασικές Γνώσεις | Αποτελεσματικότητα και Χρήση | Παρενέργειες |
Μέθοδοι επείγουσας αντισύλληψης
Η επείγουσα αντισύλληψη δεν αποτελεί μέθοδο ρουτίνας, αλλά λύση σε περιπτώσεις:
- επαφής χωρίς προστασία
- ατυχήματος με το προφυλακτικό
- παράλειψης του αντισυλληπτικού χαπιού
Υπάρχουν 2 μέθοδοι επείγουσας αντισύλληψης:
- το χάπι της επόμενης ημέρας
- το ενδομήτριο σπείραμα
Η επείγουσα αντισύλληψη δεν προκαλεί τερματισμό κύησης.
Το χάπι της επόμενης ημέρας καθυστερεί την ωορρηξία, εφόσον ληφθεί εγκαίρως.
Το ενδομήτριο σπείραμα εμποδίζει τη γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο.
Χάπι της επόμενης μέρας: Αποτελεσματικότητα και Χρήση
Υπάρχουν δύο διαφορετικά σκευάσματα:
- ένα που περιέχει λεβονοργεστρέλη: η λεβονοργεστρέλη πρέπει να ληφθεί εντός 72 ωρών. Όσο πιο σύντομα ληφθεί τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να αποφευχθεί η σύλληψη.
- ένα που περιέχει ουλιπριστάλη: η ουλιπριστάλη μπορεί να ληφθεί μέχρι και 5 ημέρες από την επαφή, ωστόσο, η απόδοσή της επίσης μειώνεται με το πέρασμα των ημερών.
Πόσο συχνά μπορώ να χρησιμοποιώ το χάπι της επόμενης ημέρας;
Δεν υπάρχει περιορισμός στις φορές που μπορεί μια γυναίκα να πάρει το χάπι της επόμενης μέρας, είτε γενικά στη ζωή της είτε μέσα σε έναν κύκλο.
Παρόλα αυτά, η μέθοδος αυτή δεν αποτελεί μέθοδο αντισύλληψης που χρησιμοποιείται σε τακτική βάση, αλλά λύση ανάγκης, καθώς:
- Μπορεί να αλλάξει τον κύκλο και κατά συνέπεια να αυξήσει τον κίνδυνο σύλληψης στους επόμενους μήνες
- Δεν είναι τόσο αποτελεσματική όσο άλλες μέθοδοι αντισύλληψης
- Ενδεχομένως να προκαλέσει παρενέργειες (βλ παρακάτω)
Μπορεί να επηρεάσει την περίοδο το χάπι της επόμενης ημέρας;
- Τις περισσότερες φορές η περίοδος δεν επηρεάζεται, μπορεί όμως να υπάρξει μια διαταραχή και να έρθει νωρίτερα ή αργότερα τον επόμενο μήνα.
- Σε περίπτωση που καθυστερήσει πάνω από 7 μέρες καλό είναι να γίνει τεστ εγκυμοσύνης.
Πότε μπορώ να αρχίσω ή να συνεχίσω τα αντισυλληπτικά χάπια εφόσον έχω πάρει το χάπι της επόμενης ημέρας;
- Εξαρτάται από το χάπι της επόμενης μέρας που λάβατε.
- Στην περίπτωση της λεβονοργεστρέλης, μπορείτε να συνεχίσετε τα αντισυλληπτικά χάπια κανονικά, την ίδια μέρα.
- Θα χρειαστεί, όμως, για τις επόμενες 7 μέρες να εφαρμόσετε και μια επιπλέον αντισυλληπτική μέθοδο, όπως το προφυλακτικό.
- Στην περίπτωση της ουλιπριστάλης, θα πρέπει να συνεχίσετε τα αντισυλληπτικά 5 μέρες μετά και να εφαρμόσετε μια επιπλέον αντισυλληπτική μέθοδο μέχρι την επόμενη περίοδο.
Πόσο αποτελεσματικό είναι το χάπι της επόμενης ημέρας;
Σύμφωνα με μελέτες, στις 1000 γυναίκες που είχαν επαφή χωρίς προστασία οι 60-80 από αυτές θα έμεναν έγκυες.
Έχοντας πάρει λεβονοργεστρέλη, μόνο 11-26 θα έμεναν έγκυες και στην περίπτωση της ουλιπριστάλης 9-18 θα έμεναν έγκυες.
Υπάρχει κίνδυνος για το έμβρυο από το χάπι της επόμενης ημέρας σε περίπτωση επίτευξης εγκυμοσύνης;
Το χάπι της επόμενης ημέρας δεν βλάπτει το κύημα. Σε περίπτωση που επιτευχθεί κύηση παρά τη λήψη του και οι γονείς επιθυμούν τη συνέχισή της δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Βεβαίως, η επείγουσα αντισύλληψη δε συστήνεται σε έγκυες γυναίκες.
Μπορούν όλες οι γυναίκες να πάρουν το χάπι της επόμενης ημέρας;
Σε γενικές γραμμές δεν υπάρχουν περιορισμοί, ωστόσο θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, ιδίως στην περίπτωση της ουλιπριστάλης, καθώς μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα.
Χάπι της επόμενης μέρας: Παρενέργειες
Το χάπι της επόμενης ημέρας δεν ελλοχεύει σοβαρές παρενέργειες.
Ωστόσο, μπορεί να εμφανίσετε συμπτώματα όπως:
- Κοιλιακό άλγος
- Αίσθημα κόπωσης
- Ναυτία
- Πονοκέφαλο
- Αίμα πριν την επόμενη περίοδο
Συνοψίζοντας…
Η επείγουσα αντισύλληψη χρησιμοποιείται για την πρόληψη της εγκυμοσύνης σε γυναίκες που είχαν σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη ή των οποίων η μέθοδος αντισύλληψης έχει αποτύχει.
Το χάπι της επόμενης ημέρας προορίζεται μόνο για εφεδρική αντισύλληψη και όχι ως κύρια μέθοδος αντισύλληψης.
Το χάπι της επόμενης μέρα δεν είναι επικίνδυνο.
Ωστόσο, μπορεί να σας προκαλέσει κάποιες ήπιες παρενέργειες. Αν δεν υποχωρήσουν, επικοινωνήστε με τον γυναικολόγο σας.
Πηγές: Acog.org, Mayoclinic.org, Patient.info, Nhs.uk, Ec.princeton.edu
Επιμέλεια κειμένου: Αναστασία Μορτάκη, Ειδικευόμενη Μαιευτήρας Γυναικολόγος
