Η λαπαροσκόπηση αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική που τις τελευταίες δεκαετίες έχει αντικαταστήσει σε πολλές περιπτώσεις το ανοικτό χειρουργείο.
Στόχος του άρθρου η ενημέρωση των γυναικών όσον αφορά την εφαρμογή της λαπαροσκόπησης στα πλαίσια της γυναικολογίας.
Γενικές γνώσεις / Παθήσεις – ενδείξεις / Συχνότερες λαπαροσκοπικές επεμβάσεις / Πλεονεκτήματα / Επιπλοκές
Τι είναι η λαπαροσκόπηση;
Λαπαροσκόπηση ονομάζεται η ενδοσκόπηση της περιτοναϊκής κοιλότητας.
Στη γυναικολογία με αυτή την ενδοσκοπική τεχνική ο γυναικολόγος είναι σε θέση να ελέγξει την πύελο και τα έσω γεννητικά όργανα της γυναίκας.
Η λαπαροσκόπηση ανάλογα για το αν πραγματοποιείται για διαγνωστικούς ή για θεραπευτικούς σκοπούς μπορεί να χωριστεί σε:
- Διαγνωστική λαπαροσκόπηση
- Επεμβατική λαπαροσκόπηση
Σε περίπτωση που υπάρχει από τον προεγχειρητικό έλεγχο υποψία παθολογίας προετοιμαζόμαστε για χειρουργική λαπαροσκόπηση.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η λαπαροσκόπηση γίνεται αρχικά για διαγνωστικούς λόγους, αλλά μετατρέπεται σε επεμβατική λαπαροσκόπηση χωρίς η γυναίκα να χρειαστεί να υποβληθεί σε δεύτερη ενδοσκόπηση. Για το λόγο αυτό, γίνεται πάντοτε προετοιμασία της ασθενούς.
Πως πραγματοποιείται η λαπαροσκόπηση;
H λαπαροσκόπηση πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία. Η ασθενής είναι ξαπλωμένη σε ύπτια θέση με το κεφάλι σε χαμηλότερη θέση σε σχέση με το σώμα και τα πόδια (θέση Trendelenburg). Μέσω μια μικρής τομής στον ομφαλό (περίπου 1 cm) ο γυναικολόγος εισάγει ένα λεπτό ειδικό εργαλείο, το λαπαροσκόπιο, το οποίο συνδέεται με μια κάμερα και με πηγή φωτισμού. Εισάγεται διοξείδιο του άνθρακα στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Με αυτόν τον τρόπο σε συνδυασμό με την ανάρροπη θέση της ασθενούς απομακρύνονται οι έλικες του εντέρου από την πύελο με αποτέλεσμα την καλύτερη οπτική των γεννητικών οργάνων και τη δυνατότητα χειρουργικών χειρισμών.
Αν η λαπαροσκόπηση είναι μόνο διαγνωστική τότε ίσως να μην χρειαστεί η πραγματοποίηση δύο ή τριών άλλων μικρότερων οπών (μικρότερες από 1 cm) στη κοιλιά της ασθενούς για την εισαγωγή χειρουργικών εργαλείων.
Ποιες είναι οι συχνότερες παθήσεις/ενδείξεις για την πραγματοποίηση ενός λαπαροσκοπικού χειρουργείου;
Οι συχνότερες παθήσεις που θα οδηγήσουν τον γυναικολόγο να σας προτείνει τη πραγματοποίηση λαπαροσκοπικού χειρουργείου είναι:
- Ινομυώματα μήτρας
- Κύστη ωοθήκης
- Ενδομητρίωση
- Διερεύνηση υπογονιμότητας
- Εξωμήτριος κύηση
- Συστροφή κύστεως ωοθήκης
- Επιλεγμένα περιστατικά καρκίνων (από γυναικολόγο ογκολόγο)
- Χρόνιο πυελικό άλγος
Ποιες είναι οι συχνότερες επεμβάσεις που πραγματοποιούνται με την λαπαροσκόπηση στη γυναικολογία;
Οι συχνότερες επεμβάσεις είναι:
- Διαγνωστική λαπαροσκόπηση
- Λαπαροσκοπική ινομυωματεκτομή
- Λαπαροσκοπική εξαρτηματεκτομή (αφαίρεση ωοθήκης και σάλπιγγας)
- Λαπαροσκοπική αφαίρεση εξωμήτριας κύησης
- Λαπαροσκοπική αφαίρεση κύστεων
- Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση ενδομητρίωσης
- Λαπαροσκοπική υστερεκτομή
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης σε σχέση με την ανοικτή (κλασική) λαπαροτομία;
Οι σύγχρονες λαπαροσκοπικές τεχνικές, έχοντας εξελιχθεί ταχέως τα τελευταία χρόνια, αποτελούν πλέον τη θεραπεία εκλογής σε πληθώρα καλοήθων αλλά και ογκολογικών γυναικολογικών παθήσεων. Και αυτό γιατί τα πλεονεκτήματα της τεχνικής αυτής σε σύγκριση με την κλασική μέθοδο είναι πολλαπλά.
Μερικά από αυτά είναι:
- Καλύτερος έλεγχος του χειρουργικού πεδίου (μεγέθυνση της περιοχής)
- Δυνατότητα λεπτών χειρουργικών χειρισμών με αποτέλεσμα λιγότερους τραυματισμούς στους παρακείμενους υγιείς ιστούς
- Μικρότερη απώλεια αίματος
- Μικρότερος κίνδυνος μετεγχειρητικών επιπλοκών όπως είναι η λοίμωξη χειρουργικού τραύματος και η ανάγκη μετάγγισης της ασθενούς
- Μικρότερα χειρουργικά τραύματα
- Λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος
- Ταχύτερη ανάρρωση
- Μικρότερος χρόνος νοσηλείας
- Ταχύτερη επιστροφή της ασθενούς στην εργασία της
- Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
Ποιες μπορεί να είναι οι επιπλοκές μιας λαπαροσκοπικής χειρουργικής επέμβασης;
Η σύγχρονη λαπαροσκόπηση είναι απόλυτα ασφαλής, με χαμηλότερα ποσοστά επιπλοκών σε σύγκριση με την ανοιχτή προσπέλαση, ιδιαίτερα όταν αυτές πραγματοποιούνται για καλοήθεις παθήσεις.
Όλες όμως οι χειρουργικές επεμβάσεις ενέχουν και ένα μικρό κίνδυνο επιπλοκών. Το ποσοστό των συνολικών επιπλοκών από λαπαροσκοπικές επεμβάσεις υπολογίζεται σε 0,57%.
Η συχνότητα των επιπλοκών είναι ανάλογη με την έκταση του χειρουργείου και τις συννοσηρότητες.
Οι συχνότερες επιπλοκές είναι:
- Αιμορραγία
- Κάκωση εντέρου
- Κάκωση ουροποιητικού συστήματος (ουρητήρες, ουροδόχος κύστη)
- Λοίμωξη χειρουργικού τραύματος
Συνοψίζοντας….
Η λαπαροσκόπηση αποτελεί μια καθημερινή χειρουργική πράξη στη γυναικολογία. Είναι απόλυτα ασφαλής και για το λόγο αυτό έχει αντικαταστήσει την ανοικτή λαπαροτομία στις περισσότερες γυναικολογικές επεμβάσεις. Τα πλεονεκτήματα της χειρουργικής λαπαροσκόπησης είναι πολλαπλά συγκριτικά με το ανοικτό χειρουργείο.
Η χειρουργική λαπαροσκόπηση (όχι μόνο στη γυναικολογία) απαιτεί ειδική εκπαίδευση του γιατρού.
Βιβλιογραφία
- National Health Service. Laparoscopy (keyhole surgery) (https://www.nhs.uk/conditions/laparoscopy/)
- Aarts JW, Nieboer TE, Johnson N, et al. Surgical approach to hysterectomy for benign gynaecological disease. Cochrane Database Syst Rev 2015; :CD003677.
- The American College of Obstetricians and Gynecologists. Laparoscopy (https://www.acog.org/en/Womens%20Health/FAQs/Laparoscopy)
