Τι είναι η δυσμηνόρροια;
Πρόκειται για ένα σύνολο συμπτωμάτων, κυρίως πόνου χαμηλά στην κοιλιά, που σχετίζονται με την έμμηνη ρύση.
Πολλές γυναίκες έχουν συμπτώματα λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου. Για κάποιες γυναίκες τα συμπτώματα είναι τόσο έντονα που εμποδίζουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες.
Οι πόνοι της περιόδου μπορεί να προέρχονται από μη φυσιολογικά αίτια όπως ενδομητρίωση ή ινομυώματα (δευτεροπαθής δυσμηνόρροια). Η δυσμηνόρροια που οφείλεται σε φυσιολογικούς σπασμούς της μήτρας (πρωτοπαθής) τείνει να βελτιώνεται με την πάροδο των χρόνων ή μετά από εγκυμοσύνη.
Πώς προκαλείται (αιτίες) η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια;
Η μήτρα είναι ένας μυς που συστέλλεται και διαστέλλεται. Οι σπασμοί της μήτρας είναι πιο δυνατοί στην περίοδο. Οι σπασμοί αυτοί προκαλούνται με εντολή συγκεκριμένων ορμονών που ονομάζονται προσταγλανδίνες.
Ο οργανισμός της γυναίκας προκαλεί τους σπασμούς αυτούς, προκειμένου να φύγει το αίμα στην έμμηνη ρύση.
Οι σπασμοί οδηγούν σε προσωρινή παύση της αιμάτωσης της μήτρας, μειώνοντας έτσι το οξυγόνο στα κύτταρα του μυ και άρα προκαλώντας πόνο.
Ποια είναι τα συμπτώματα της πρωτοπαθούς δυσμηνόρροιας;
Τα τυπικά χαρακτηριστικά της δυσμηνόρροιας είναι πόνος που έρχεται και φεύγει χαμηλά στην κοιλιά. Ο πόνος συχνά εξαπλώνεται στους γοφούς και στη μέση. Στις περισσότερες γυναίκες αρχίζει λίγο πριν την περίοδο και διαρκεί 1-3 μέρες.
Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι:
- Πονοκέφαλοι
- Αίσθημα κούρασης
- Ζαλάδες
- Πόνος στο στήθος
- Πρήξιμο
- Ναυτία
- Διάρροια
- Συναισθηματικές διαταραχές
Θεραπεία για την πρωτοπαθή δυσμηνόρροια;
- Κρατήστε την κοιλιά σας ζεστή. Η υψηλή θερμοκρασία στην περιοχή της μήτρας καταπραΰνει τον πόνο.
- Παυσίπονα. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα εμποδίζουν την έκκριση προσταγλανδινών και άρα μειώνουν τα συμπτώματα της δυσμηνόρροιας. Φροντίστε να πάρετε το παυσίπονο πριν αρχίσει ο πόνος να γίνεται έντονος. Καλό είναι να λαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Για παράδειγμα πρωί και βράδυ για τις πρώτες 2 μέρες. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
- Μέθοδοι αντισύλληψης (όπως αντισυλληπτικά χάπια ή τοποθέτηση ενδομητριακού συστήματος λεβονογεστρέλης). Η προγεστερόνη μειώνει το πάχος του ενδομητρίου και χρησιμεύει ως αντισυλληπτική μέθοδος αλλά δρα αποτελεσματικά και κατά της δυσμηνόρροιας.
- Αθληθείτε. Έχει αποδειχθεί ότι οι γυναίκες που αθλούνται υποφέρουν σπανιότερα από δυσμηνόρροια.
- Συμπληρώματα διατροφής. Μελέτες δείχνουν ότι η βιταμίνη Ε, τα Ω3 λιπαρά και το μαγνήσιο βοηθούν στα συμπτώματα δυσμηνόρροιας.
- Αποφύγετε το κάπνισμα. Έχει παρατηρηθεί ότι η δυσμηνόρροια είναι πιο συχνή στις καπνίστριες.
Δευτεροπαθής δυσμηνόρροια
Από τι προκαλείται η δευτεροπαθής δυσμηνόρροια;
Δευτεροπαθή δυσμηνόρροια ορίζουμε τη δυσμηνόρροια που δεν οφείλεται σε φυσικά αίτια αλλά έχει παθολογικό υπόβαθρο.
Συνήθως προκαλείται από,
- Ενδομητρίωση. Πρόκειται για μια πάθηση στην οποία το ενδομήτριο αναπτύσσεται σε άλλες περιοχές, πέραν του εσωτερικού της μήτρας- κυρίως στις σάλπιγγες, στις ωοθήκες και γενικότερα στην πύελο.
- Ινομυώματα. Είναι καλοήθεις όγκοι που εντοπίζονται στο τοίχωμα της μήτρας.
- Αδενομύωση. Είναι μια καλοήθης πάθηση της μήτρας που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη έκτοπου ενδομήτριου ιστού μέσα στο μυομήτριο.
Συμπτώματα δευτεροπαθούς δυσμηνόρροιας;
Το βασικό σύμπτωμα είναι και εδώ ο πόνος χαμηλά στην κοιλιά τις μέρες της περιόδου. Απευθυνθείτε στον γιατρό σας εάν:
- Υπάρχει διαφορά στον πόνο της περιόδου σε σχέση με παλαιότερα. Ο πόνος μπορεί να είναι πιο έντονος και μεγαλύτερης διάρκειας. Σε μερικές γυναίκες με κάποια από τις παραπάνω παθολογίες ο πόνος αρχίζει κάποιες μέρες πριν την περίοδο και επιμένει σε όλη τη διάρκεια της περιόδου.
- Έχετε αίμα μεταξύ περιόδων.
- Έχετε περισσότερο αίμα από ότι παλιότερα.
- Πονάτε κατά την επαφή.
- Έχετε μη φυσιολογικές κολπικές εκκρίσεις.
Πώς αναγνωρίζονται τα αίτια της δευτεροπαθούς δυσμηνόρροιας;
- Με υπέρηχο.
- Με λαπαροσκόπηση. Εξίσου επεμβατική μέθοδος που παρέχει εικόνα από την περιοχή της πυέλου.
- Με υστεροσκόπηση. Πρόκειται για μία επεμβατική διαγνωστική μέθοδο που επιτρέπει στον γιατρό να δει στο εσωτερικό της μήτρας.
Πώς θεραπεύεται η δευτεροπαθής δυσμηνόρροια;
Ο τρόπος αντιμετώπισης συνίσταται στη θεραπεία των αιτίων που την προκαλούν.
ΠΗΓΕΣ: patient.co.uk , acog.org , merckmanuals.com , mayoclinic.org
Επιμέλεια άρθρου: Αναστασία Μορτάκη, Ειδικευόμενη Μαιευτικής Γυναικολογίας