Είναι γνωστό πως η λήψη προστατευτικών μέτρων σε οποιαδήποτε σεξουαλική πράξη είναι πολύ σημαντική.
Παρόλα αυτά, πολλοί, κυρίως νέοι παρακάμπτουν την προφύλαξη κατά τη διάρκεια των προκαταρκτικών επαφών, θεωρώντας πως ο κίνδυνος είναι μικρός.
Αντίθετα με την κοινή πεποίθηση πως τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) μεταδίδονται μόνο με τη σεξουαλική επαφή, το στοματικό σεξ χωρίς προστασία ελλοχεύει κινδύνους.
Στην πραγματικότητα, τα ΣΜΝ που μεταδίδονται μέσω του στοματικού σεξ δεν είναι βλαβερά μόνο για τη δική σας σεξουαλική υγεία, αλλά απειλούν και την υγεία του συντρόφου σας.
Με βάση το CDC (Center for Disease Control and Prevention), περισσότερο από το 85% των σεξουαλικά ενεργών ενηλίκων από 18 έως 44 ετών έχουν κάνει στοματικό σεξ κάποια στιγμή στη ζωή τους.
Παρόλο που η πιθανότητα να κολλήσετε έναν παθογόνο οργανισμό με σοβαρά επακόλουθα, όπως ο HIV (ιός του AIDS), είναι πολύ μικρότερη μέσω του στοματικού σεξ, παραμένει υπαρκτή.
Τα τέσσερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα μέσω της στοματικής επαφής είναι:
1. Χλαμύδια
Πρόκειται για μια βακτηριακή μόλυνση που μπορεί να μεταδοθεί με κάθε μορφή σεξουαλικής πράξης, καθώς και από τη μολυσμένη μητέρα στο μωρό κατά τον φυσιολογικό τοκετό.
Μπορεί να μην προκαλέσουν καθόλου συμπτώματα.
Τα πιθανά συμπτώματα στις γυναίκες είναι:
- Ασυνήθιστες κολπικές εκκρίσεις
- Αίσθημα πόνου ή καψίματος στην ουρήθρα
- Σταγόνες αίματος εκτός περιόδου
- Πόνος χαμηλά στην κοιλιά ή στη μέση
- Ναυτία
- Πυρετός
Τα πιο πιθανά συμπτώματα στους άνδρες είναι:
- Αίσθημα επώδυνου καψίματος στην ουρήθρα
- Γαλακτώδες υγρό από το πέος
- Πόνος ή διόγκωση των όρχεων
- Ερυθρότητα και πρήξιμο γύρω από το πέος.
Οι πιθανές επιπλοκές της λοίμωξης από χλαμύδια είναι:
- Τράχωμα οφθαλμών και τύφλωση στο μωρό
- Μολύνσεις του ουροποιογεννητικού συστήματος στον άντρα
- Τραχηλίτιδα, ενδομητρίτιδα ή σαλπιγγίτιδα στη γυναίκα με κίνδυνο υπογονιμότητας
Στο 30% των γυναικών προκαλούνται φλεγμονώδεις ασθένειες της πυέλου που, αν δεν θεραπευτούν, μπορεί να οδηγήσουν σε στειρότητα.
Στον άντρα μπορούν να προκαλέσουν στειρότητα λόγω της μείωσης κινητικότητας των σπερματοζωαρίων.
2. Γονόρροια
Προκαλείται από ένα βακτηρίδιο που, όπως και στην περίπτωση των χλαμυδίων, η λοίμωξη από αυτό πολλές φορές δεν προκαλεί συμπτώματα.
Μεταδίδεται με όλες τις μορφές σεξουαλικής πράξης και προκαλεί λοίμωξη στα γεννητικά όργανα τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών.
Με βάση το CDC, αποτελεί ένα από τα συχνότερα ΣΜΝ σε ενήλικες ηλικίας 15-24 ετών.
Τα πιθανά συμπτώματα που προκαλεί στις γυναίκες είναι:
- Κολπικές εκκρίσεις
- Κάψιμο και πόνος κατά την ούρηση
- Συχνουρία
- Πονόλαιμος
- Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
- Οξύς πόνος στο κάτω μέρος της κοιλιάς ή και πυρετό (στην περίπτωση που επεκταθεί στις σάλπιγγες και το στομάχι)
Τα πιθανά συμπτώματα που προκαλεί στους άνδρες είναι:
- Πόνος και τσούξιμο κατά την ούρηση
- Συχνοουρία
- Πυώδεις εκκρίσεις από την ουρήθρα
- Ερεθισμός ή κοκκίνισμα στο άνοιγμα της ουρήθρας
- Ευαισθησία ή οίδημα στους όρχεις
- Πονόλαιμος (γονοκοκκική φαρυγγίτιδα)
Οι πιθανές επιπλοκές στις γυναίκες είναι:
- Σαλπιγγίτιδα, που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα σύλληψης ή εξωμήτριο κύηση
- Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου
- Στειρότητα
- Επώδυνη σεξουαλική επαφή (δυσπαρεύνια)
Οι πιθανές επιπλοκές στους άνδρες είναι:
- Τραυματισμός ή στένωση της ουρήθρας
- Συγκέντρωση πύου στην ουρήθρα
- Προβλήματα στην ούρηση
- Μόλυνση της ουρήθρας
- Νεφρική ανεπάρκεια
Επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν και στα δύο φύλα αν δεν θεραπευτούν έγκαιρα:
- Χρόνιος πόνος στις αρθρώσεις
- Μόλυνση καρδιακής βαλβίδας
- Μηνιγγίτιδα
3. Σύφιλη
Πρόκειται για μια βακτηριακή λοίμωξη που μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρά επακόλουθα, αν δεν θεραπευτεί εγκαίρως.
Χάρη στη δυνατότητα αντιμετώπισής της με αντιβιοτικά δεν αποτελεί πλέον συνήθη πάθηση σε σύγκριση με τα χλαμύδια και τη γονόρροια, ωστόσο ο κίνδυνος παραμένει.
Η σύφιλη ξεκινάει με μια ανώδυνη πληγή στα γεννητικά όργανα, το ορθό έντερο ή το στόμα, αναλόγως με τον τρόπο μετάδοσης, και εξελίσσεται σε στάδια.
Έχει τρία ενεργά στάδια και ένα ανενεργό που ονομάζεται λανθάνουσα σύφιλη.
Τα συμπτώματα ποικίλλουν σε κάθε στάδιο.
- Στο πρώτο στάδιο: εμφανίζονται ανώδυνες πληγές στο σημείο, όπου το βακτήριο εισχώρησε στο σώμα, 10 ημέρες έως 6 εβδομάδες από την έκθεση στο μικρόβιο.
- Το δεύτερο στάδιο: αρχίζει από μια εβδομάδα έως 6 μήνες μετά το πρώτο. Μπορεί να εκδηλωθεί ένα κόκκινο εξάνθημα σε οποιαδήποτε επιφάνεια του σώματος, συνήθως αρχικά στον κορμό και στη συνέχεια σε όλο το σώμα. Μπορεί επίσης, να έχετε συμπτώματα γρίπης.
- Λανθάνουσα σύφιλη: αν ο ασθενής δεν ακολουθήσει κάποια θεραπεία η ασθένεια περνάει στη λανθάνουσα φάση, όπου παύουν να υπάρχουν συμπτώματα. Αυτό το στάδιο μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια.
- Τρίτο στάδιο: σε αυτή τη φάση τα βακτήρια έχουν εξαπλωθεί σε όλο το σώμα και μπορεί να προσβάλουν:
- τα οστά
- την καρδιά
- τον εγκέφαλο
- τη σπονδυλική στήλη
4. Έρπης
Υπάρχουν δύο τύποι του ιού HSV που μπορούν να προκαλέσουν έρπητα στο στόμα και τα γεννητικά όργανα.
Ο HSV-2 μπορεί να μεταφέρεται μέσω των εκκρίσεων του στόματος ή των γεννητικών οργάνων.
Ο HSV-1 μπορεί να εξαπλωθεί από το στόμα στα γεννητικά όργανα κατά τη διάρκεια της στοματογεννητικής επαφής.
Ο έρπης είναι πιθανό να μεταδοθεί από την επαφή με το δέρμα ατόμου που νοσεί και έχει ορατές πληγές, φουσκάλες, ή ένα εξάνθημα.
Ωστόσο, ο ιός μπορεί να μεταδοθεί ακόμα και όταν δεν υπάρχουν ορατές αλλοιώσεις ή συμπτώματα.
Τα συστηματικά συμπτώματα είναι:
- Μειωμένη όρεξη
- Πυρετός
- Πόνοι μυών
Τα τοπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την εμφάνιση επίπονων φουσκαλών.
Οι φουσκάλες αυτές:
- είναι γεμάτες με υγρό
- βρίσκονται συνήθως στις γυναίκες:
- στα εξωτερικά κολπικά χείλη (χείλη του αιδοίου)
- στον κόλπο
- στον τράχηλο της μήτρας
- γύρω από τον πρωκτό και στους μηρούς ή τους γλουτούς
- βρίσκονται συνήθως στους άντρες:
- στο πέος
- στο όσχεο
- γύρω από τον πρωκτό
- στους μηρούς ή τους γλουτούς
- βρίσκονται και στα δύο φύλα:
- στη γλώσσα
- στο στόμα
- στα χείλη και σε άλλα μέρη του σώματος
- Προτού να εμφανιστούν οι φουσκάλες, μπορεί να υπάρχει η αίσθηση καψίματος ή κνησμού στο σημείο, στο οποίο θα εμφανιστούν.
- Όταν οι φουσκάλες ανοίξουν, αφήνουν έλκη που είναι επίπονα. Αυτά σχηματίζουν μια ” κρούστα” και τελικά θεραπεύονται σε 1-2 εβδομάδες.
Άλλα συμπτώματα που μπορούν να εμφανιστούν περιλαμβάνουν:
- Πρησμένους και ευαίσθητους λεμφαδένες στη βουβωνική χώρα
- Επίπονη ούρηση
- Κολπικές εκκρίσεις
Μια υποτροπή μπορεί να εμφανιστεί εβδομάδες ή μήνες μετά το πρώτο.
Είναι σχεδόν πάντα λιγότερο σοβαρή και πιο σύντομη από την πρώτη εμφάνιση της νόσου.
Ο ιός μπορεί να παραμείνει αδρανής για μια μεγάλη περίοδο του χρόνου στα κύτταρα του ασθενούς.
Η μόλυνση μπορεί να επανενεργοποιηθεί οποιαδήποτε στιγμή.
Επιμέλεια κειμένου: Αναστασία Μορτάκη, Ειδικευόμενη Μαιευτικής Γυναικολογίας