Υστεροσκόπηση
Γενικές γνώσεις / Ενδείξεις – Αντενδείξεις / H επέμβαση/ Επιπλοκές / Ανάρρωση
Τι είναι η υστεροσκόπηση;
H υστεροσκόπηση αποτελεί μια συχνή γυναικολογική επέμβαση, που έχει ως στόχο την επισκόπηση της κοιλότητας της μήτρας ή/και τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων της μήτρας. Η υστεροσκόπηση ανάλογα με το λόγο για τον οποίο πραγματοποιείται διακρίνεται σε:
- Διαγνωστική υστεροσκόπηση
- Επεμβατική υστεροσκόπηση
Στόχος του άρθρου η ενημέρωση των γυναικών για το πως πραγματοποιείται η υστεροσκόπηση, τις παθήσεις που μπορεί να διαγνωσθούν με αυτή καθώς και τις παθολογικές καταστάσεις που μπορεί ο γυναικολόγος να θεραπεύσει με την εφαρμογή της χειρουργικής υστεροσκόπησης.
Ποιες είναι οι ενδείξεις της υστεροσκόπησης;
Ο γυναικολόγος κατά την επίσκεψη στο ιατρείο μετά τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού θα προβεί σε γυναικολογική εξέταση και διακολπικό υπερηχογράφημα. Ανάλογα με τα ευρήματα ο γυναικολόγος μπορεί να προτείνει τη πραγματοποίηση είτε διαγνωστικής είτε επεμβατικής υστεροσκόπησης.
Οι συχνότερες ενδείξεις για υστεροσκόπηση είναι:
- η ανώμαλη κολπική αιμόρροια
- η διερεύνηση της υπογονιμότητας
- η ύπαρξη ενός πολύποδα του ενδομητρίου
- η ύπαρξη ενός υποβλεννογόνιου ινομυώματος (ινομύωμα που προβάλλει στην ενδομήτρια κοιλότητα)
- η διερεύνηση μιας πιθανής κακοήθειας του ενδομητρίου
- η ύπαρξη συμφύσεων
- η διατομή διαφράγματος μήτρας
- η αφαίρεση ενός ενδομήτριου σπειράματος που δεν αφαιρείται διαφορετικά
Ποιές είναι οι αντενδείξεις της υστεροσκόπησης;
H υστεροσκόπηση δεν πρέπει να πραγματοποιείται σε έγκυες γυναίκες, καθώς και σε γυναίκες με πυελική φλεγμονή.
Πως πραγματοποιείται μια υστεροσκόπηση;
Την ημέρα της υστεροσκόπησης η ασθενής προσέρχεται στο νοσοκομείο περίπου 1 με 2 ώρες νωρίτερα από τη προγραμματισμένη ώρα ώστε να πραγματοποιηθεί ο προεγχειρητικός έλεγχος με λήψη ατομικού ιστορικού από τον αναισθησιολόγο και εργαστηριακό έλεγχο.
Η υστεροσκόπηση πραγματοποιείται υπό αναισθησία, χωρίς η ασθενής να αισθάνεται κάποιο πόνο κατά τη διάρκειά της.
Κατά την υστεροσκόπηση ο γυναικολόγος χρησιμοποιεί ένα ειδικό λεπτό ενδοσκόπιο, το υστεροσκόπιο. Το υστεροσκόπιο συνδέεται με μια πηγή φωτός, μια κάμερα. Χορηγείται φυσιολογικός ορός μέσω του υστεροσκοπίου για να διαταθεί η ενδομητρική κοιλότητα.
Τα βασικά βήματα της υστεροσκόπησης περιλαμβάνουν:
- Είσοδος του υστεροσκοπίου στη κοιλότητα της μήτρας διαμέσου του κόλπου και του τραχήλου της μήτρας
- Διάταση της ενδομήτριας κοιλότητας με τη χρήση φυσιολογικού ορού
- Επισκόπηση της κοιλότητας της μήτρας, αξιολόγηση του ενδομητρίου καθώς και των στομίων των δύο σαλπίγγων (ανοίγματα των σαλπίγγων στην ενδομήτρια κοιλότητα), των τοιχωμάτων της μήτρας (αναζήτηση παθολογικών ευρημάτων π.χ. πολυπόδων, ινομυωμάτων, υπερπλασίας/καρκίνου κλπ)
- Εισαγωγή των αναγκαίων εργαλείων (σε περίπτωση επεμβατικής υστεροσκόπησης)
- Λήψη βιοψιών, διατομή και αφαίρεση πολυπόδων ή ινομυωμάτων, διατομή συμφύσεων ή ενδομητρίου διαφράγματος
- Αποστολή του υλικού για ιστολογική εξέταση
- Επιμελής αιμόσταση
Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ διαγνωστικής και επεμβατικής υστεροσκόπησης;
Στη διαγνωστική υστεροσκόπηση ο γυναικολόγος επισκοπεί την ενδομήτρια κοιλότητα, ενώ στην επεμβατική υστεροσκόπηση με τη χρήση διαφόρων εργαλείων (λαβίδα, ψαλίδι) ο γυναικολογος είναι σε θέση να αφαιρέσει κάποια παθολογία όπως π.χ. κάποιο πολύποδα, κάποιο υποβλεννογόνιο ινομύωμα ή να λύσει συμφύσεις. Επιπλέον, κατά την επεμβατική υστεροσκόπηση ο γυναικολόγος σε περιπτώσεις σοβαρής αιμορραγίας μπορεί με τη χρήση μιας ειδικής συσκευής (ηλεκτροτόμου) να αφαιρέσει ινομυώματα, πολύποδες ή/και ολόκληρο το ενδομήτριο.
Συνήθως η διαγνωστική υστεροσκόπηση διαρκεί λίγα λεπτά, ενώ η επεμβατική υστεροσκόπηση ανάλογα με τη παθολογία που πρέπει να αφαιρεθεί μπορεί να διαρκέσει περισσότερο.
Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές από την υστεροσκόπηση;
H υστεροσκόπηση είναι μια ασφαλής επέμβαση. Παρόλα αυτά όπως σε κάθε χειρουργική πράξη υπάρχει μια μικρή πιθανότητα επιπλοκών. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ποσοστό επιπλοκών μικρότερο του 1% που περιλαμβάνουν:
- την αιμορραγία
- τη λοίμωξη
- τη διάτρηση της μήτρας, ή του τραχήλου της μήτρας
- τη κάκωση της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου
Οι επιπλοκές είναι σπάνιες, εφόσον η επέμβαση γίνεται από εκπαιδευμένο και έμπειρο γυναικολόγο.
Ποιος είναι ο χρόνος ανάρρωσης μετά από μια υστεροσκόπηση;
Λόγω της λήψης αναισθησίας για τη πραγματοποίηση του χειρουργείου η ασθενής θα χρειαστεί να παραμείνει για 2-3 ώρες στην ανάνηψη.
Η υστεροσκόπηση θεωρείται μικρή επέμβαση και για αυτό το λόγο δεν απαιτείται διανυκτέρευση στο νοσοκομείο, εκτός ειδικών περιπτώσεων. Μόλις η ασθενής συνέλθει από την αναισθησία είναι σε θέση να εξέλθει του νοσοκομείου με οδηγίες από το γυναικολόγο.
Βιβλιογραφία
- Okohue JE. Overview of hysteroscopy. West Afr J Med. 2020;37(2):178-182
- Carugno J, Grimbizis G, Franchini M, et al. International Consensus Statement for Recommended Terminology Describing Hysteroscopic Procedures. J Minim Invasive Gynecol 2022; 29:385
- Hulka JF, Peterson HB, Phillips JM, Surrey MW. Operative hysteroscopy. American Association of Gynecologic Laparoscopists
- Shveiky D, Rojansky N, Revel A, et al. Complications of hysteroscopic surgery: “Beyond the learning curve”. J Minim Invasive Gynecol 2007; 14:218.
- Pickett CM, Seeratan DD, Mol BWJ, Nieboer TE, Johnson N, Bonestroo T, Aarts JW. Surgical approach to hysterectomy for benign gynaecological disease. Cochrane Database Syst Rev. 2023 Aug 29;8(8):CD003677. doi: 10.1002/14651858.CD003677.pub6. PMID: 37642285; PMCID: PMC10464658.
