Μια υγιής γυναίκα πάει στο γυναικολόγο της για την ετήσια προληπτική εξέταση. Ο γιατρός την εξετάζει και τη διαβεβαιώνει πως τα βλέπει όλα καλά. Την ενημερώνει, ότι πήρε κύτταρα από τη μήτρα της για τεστ Παπανικολάου και, ότι σε μια εβδομάδα θα έχει το αποτέλεσμα του τεστ. Σε μια εβδομάδα της τηλεφωνεί και της λέει, ότι τα κύτταρα της μήτρας της βρέθηκαν μολυσμένα από τον ιό των κονδυλωμάτων.
Μια άλλη υγιής γυναίκα πηγαίνει στο γιατρό, επειδή παρατήρησε κάτι σαν ελιές στο δέρμα των γεννητικών της οργάνων. Ο γιατρός την εξετάζει και της λέει ότι είναι κονδυλώματα.
Μόλις ακούγονται οι λέξεις του γιατρού «κονδυλώματα», «ιός», «HPV», «άτυπα κύτταρα στο τεστ Παπανικολάου» αρχίζουν οι ερωτήσεις, επειδή οποιαδήποτε σύγχρονη γυναίκα θορυβείται. Θυμάται, ότι τα τελευταία χρόνια ακούει συνέχεια για ιούς κονδυλωμάτων, που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο στη μήτρα και σε άλλα όργανα. Θυμάται, ότι άκουσε πως κυκλοφόρησε κάποιο εμβόλιο, το οποίο όμως εκείνη δεν έχει κάνει.
Λέγεται, ότι από την αρχή του πολιτισμού μας, τίποτα δεν θορυβεί πιο πολύ έναν άνθρωπο από το να πληροφορηθεί ξαφνικά, πως κάτι συμβαίνει με την υγεία του, κάτι, το οποίο μέχρι εκείνη τη στιγμή αγνοούσε.
Συνήθως, οι γυναίκες ρωτάνε το γιατρό και εκείνος απαντά:
– Είναι σοβαρό;
– Δεν μπορώ να ξέρω, είναι η συνήθης απάντηση. Πρέπει να το ελέγξουμε.
– Μα όταν εξετάστηκα, είπατε ότι, δεν είχα τίποτα.
– Ναι, στην απλή γυναικολογική εξέταση, δεν φαίνονται αυτές οι αλλοιώσεις στα κύτταρα της μήτρας.
– Τι αλλοιώσεις, έχω καρκίνο;
– Όχι, μην ανησυχείς, θα δούμε. Πρέπει να κάνεις κολποσκόπηση. Ίσως χρειαστεί να πάρουμε δείγμα για βιοψία.
– Βιοψία… Η λέξη βιοψία μου θυμίζει κάτι κακό. Είναι ο ιός που προκαλεί καρκίνο, αυτός για τον οποίο βγήκε εμβόλιο;
– Ναι, αλλά δεν ξέρουμε αν σε σένα έχει προξενήσει κάτι σοβαρό. Πρέπει να το ψάξουμε.
– Και που τον κόλλησα τον ιό των κονδυλωμάτων; Εγώ δεν είχα ποτέ τίποτα. Πώς κολλάει;
– Συνήθως κολλάει με τη σεξουαλική επαφή.
– Απ’ όσο ξέρω ο άνδρας μου δεν είχε ποτέ τίποτα, όπως δεν είχα και εγώ άλλωστε. Μου κρύβει κάτι;
– Δεν μπορώ να γνωρίζω, απαντά αμήχανα ο γιατρός.
– Θεραπεύεται αυτός ο ιός;
– Ο ιός δεν θεραπεύεται, αλλά εάν σου έχει προκαλέσει προκαρκινικές αλλοιώσεις, αυτές είναι δυνατόν να αφαιρεθούν.
– Προκαρκινικές αλλοιώσεις; Θεέ μου! Και αν κάνω θεραπεία δεν θα με ξανακολλήσει ο άνδρας μου;
– Ούτως ή άλλως, ο ιός θα παραμείνει στο σώμα σου και μετά την αφαίρεση των αλλοιώσεων, είτε θα έχεις ξανά επαφές με τον άνδρα σου είτε όχι.
– Θα μείνει για πάντα επάνω μου ένας ιός που προκαλεί καρκίνο;
– Θα σε παρακολουθούμε, μην ανησυχείς!
Τέτοιοι διάλογοι είναι σήμερα πολύ συχνοί στα γυναικολογικά ιατρεία. Σαφείς απαντήσεις στις ερωτήσεις των γυναικών δεν μπορούν να δοθούν αμέσως. Σε μερικές ερωτήσεις, πραγματικά, δεν υπάρχει σίγουρη απάντηση.
Πώς να περιγράψει κανείς την άσχημη ψυχολογική κατάσταση μιας γυναίκας, όταν ο γιατρός της την ενημερώνει για κάτι τόσο συγκλονιστικό που αφορά στην υγεία της! Και αυτό το «μην ανησυχείς!», μοιάζει παρηγοριά στον άρρωστο…, αλλά δεν πείθει.
Το άγχος που προκαλείται είναι μεγάλο. Πολλά αρνητικά συναισθήματα αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους:
- φόβος για πιθανό καρκίνο,
- απελπισία, αφού δεν μπορεί να απαλλαγεί κανείς μόνιμα από ένα ιό, που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο,
- τύψεις, αλλά και ενοχές για τη σχέση με τον άνθρωπο που μας μετέδωσε αυτόν τον επικίνδυνο HPV, υποψίες για παράλληλη σχέση του συντρόφου…
Καθημερινά, εδώ και πολλά χρόνια τώρα, βλέπουμε στα μάτια της γυναίκας, που κάθεται απέναντί μας, διάφορα συναισθήματα, ανησυχία, φόβο ακόμη και απελπισία. Η αιτία είναι, ότι προσκομίζει ένα τεστ Παπανικολάου που έχει κάνει και το οποίο δείχνει πρόβλημα από κάποιον ιό HPV…
Όσοι εξειδικευτήκαμε στο συγκεκριμένο αντικείμενο, γνωρίζουμε, ότι η «δύστυχη» γυναίκα που έχουμε απέναντί μας συνήθως δεν έχει πρόβλημα. Οι μολύνσεις από HPV είναι πολύ συχνές στην εποχή μας, αλλά οι καρκίνοι είναι σχετικά σπάνιοι. Αυτό γίνεται, γιατί στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο ιός καταστέλλεται από τον οργανισμό μας χωρίς να χρειαστεί να κάνουμε κάτι. Σε λίγες περιπτώσεις δημιουργείται πρόβλημα, πιο συχνά στον τράχηλο της μήτρας. Είναι κάτι, που συνήθως συμβαίνει αρκετά χρόνια μετά τη μόλυνση, επειδή το αμυντικό μας σύστημα δεν μπόρεσε να καταστείλει τη λοίμωξη από κάποιον ογκογόνο HPV. Στις περιπτώσεις όμως αυτές –ευτυχώς για τις γυναίκες– εμφανίζονται προκαρκινικές αλλοιώσεις πρώτα στον τράχηλο της μήτρας και μετά ο καρκίνος.
Πού βρισκόμαστε λοιπόν σήμερα; Δικαιολογείται ο φόβος και ο πανικός; Κινδυνεύει η σύγχρονη γυναίκα και η κόρη της από τους HPV, τους ιούς των ανθρωπίνων θηλωμάτων, όπως λέγονται επιστημονικά ή ιούς κονδυλωμάτων όπως ακούγονται συνήθως;
H απάντηση είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για πανικό.
Η ιατρική κοινότητα, σήμερα, αισθάνεται υπερήφανη γιατί υπάρχει πρόληψη σε ένα τόσο σημαντικό πρόβλημα. Υπάρχει πρόληψη για τη μόλυνση, με εμβολιασμό των νέων κοριτσιών, που μειώνει τον κίνδυνο κατά 70% και πλέον. Αυτή η πρόληψη λέγεται πρωτογενής. Όμως, υπάρχει και δευτερογενής πρόληψη, που αφορά στην έγκαιρη διάγνωση των προκαρκινικών αλλοιώσεων και στην αντιμετώπισή τους.
Η γυναίκα, που έχουμε απέναντί μας με το τεστ Παπανικολάου, το οποίο αναφέρει αλλοιώσεις από HPV, βρίσκεται ήδη σε δευτερογενή πρόληψη. Το τεστ Παπανικολάου έχει σώσει εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο, γιατί ανιχνεύει τις προκαρκινικές αλλοιώσεις, έτσι, είναι δυνατόν να προλάβουμε τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Σήμερα, υπάρχουν και άλλες εξετάσεις στο «οπλοστάσιο» της δευτερογενούς πρόληψης.
Οι γιατροί γνωρίζουμε, ότι με τον συνδυασμό πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας θα σταματήσει να αποτελεί εφιάλτη για τις επόμενες γενιές γυναικών.
Δεν αρκεί, όμως, να το γνωρίζουμε μόνο εμείς. Πρέπει να ενημερώσουμε το γυναικείο πληθυσμό, πώς να προφυλάσσεται σωστά!