Ο καρκίνος είναι η κύρια αιτία θανάτου στον κόσμο, αλλά περίπου 1 στις 3 περιπτώσεις μπορεί να προληφθεί, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Δεν υπάρχει μαγικό χάπι για να σας προφυλάξει από το να πάθετε καρκίνο, αλλά μπορείτε να κάνετε κάποια πράγματα για να μειώσετε τις πιθανότητές.
Κάπνισμα και καρκίνος
Το κάπνισμα έχει συνδεθεί αιτιολογικά με καρκινογένεση στα εξής όργανα:
- Πνεύμονας
- Τραχεία, βρόγχοι, λάρυγγας, περιοχή στόματος και φάρυγγα
- Οισοφάγος, στομάχι, συκώτι, πάγκρεας, παχύ έντερο
- Νεφροί, ουροδόχος κύστη
Μήπως είναι καλύτερα να διακόψετε αυτή τη βλαβερή συνήθεια;
Αδυνατίστε εάν είστε παχύσαρκοι ή υπέρβαροι
Μεγάλο μέρος του πληθυσμού είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Τα επιπλέον κιλά αυξάνουν τις πιθανότητές σας για διάφορους τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του οισοφάγου, του παγκρέατος, του παχέος εντέρου, των νεφρών και του θυρεοειδούς αδένα.
Τρώτε λιγότερο κόκκινο κρέας
Το κόκκινο κρέας και τα αλλαντικά (ζαμπόν, μπέικον, λουκάνικα, κλπ) έχουν συνδεθεί με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου και του στομάχου. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο συνιστά όχι συχνότερα από μια φορά κρέας την εβδομάδα.
Τρώτε περισσότερα λαχανικά και φρούτα
Τα λαχανικά και τα φρούτα μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή μιας σειράς καρκίνων. Αυτά τα τρόφιμα έχουν συστατικά που βοηθούν τα κύτταρα σας να αποτρέψουν γενετικές βλάβες (μεταλλάξεις), που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο αργότερα. Θα πρέπει να τρώτε τουλάχιστον 3 μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα.
Μειώστε τη ζάχαρη
Τα γλυκά όπως και τα σακχαρούχα ποτά έχουν πολλές θερμίδες και συμβάλλουν στη συγκέντρωση περιττού λίπους και στην αύξηση του βάρους. Βοηθούν σε διαταραχή του μεταβολισμού και σε δημιουργία φλεγμονών. Μην εμπιστεύεστε επίσης τα τεχνητά γλυκαντικά.
Βοηθούν τα συμπληρώματα διατροφής;
Μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά, φρούτα και δημητριακά ολικής αλέσεως είναι πολύ καλύτερη επιλογή από τα συμπληρώματα διατροφής για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου. Τα συμπληρώματα δεν σας δίνουν όσα σας παρέχει μια υγιεινή διατροφή και μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία άλλων θρεπτικών ουσιών στο σώμα σας. Τα συμπληρώματα μπορεί να βοηθήσουν υπό ορισμένες προϋποθέσεις, αλλά μην βασιστείτε σε αυτά για την πρόληψη του καρκίνου.
Κατανάλωση αλκοόλ και καρκίνος
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του πεπτικού συστήματος – του στομάχου, του ήπατος και του παχέος εντέρου – καθώς και του καρκίνου του μαστού και των καρκίνων της περιοχής του στοματοφάρυγγα. Οι άνδρες δεν πρέπει να πίνουν περισσότερα από δύο ποτά την ημέρα και οι γυναίκες πρέπει να το περιορίζουν σε ένα.
Άσκηση και καρκίνος
Οι άνθρωποι που ασκούνται είναι λιγότερο πιθανό να πάθουν καρκίνο του παχέος εντέρου, του μαστού ή του σώματος της μήτρας. Η καθημερινή άσκηση μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποτροπή άλλων προβλημάτων υγείας όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο διαβήτης.
Έκθεση στον ήλιο και καρκίνος δέρματος
Οι επιβλαβείς ακτίνες από τον ήλιο μπορούν να σας προκαλέσουν κάτι περισσότερο από ένα ηλιακό έγκαυμα. Η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του δέρματος, ένα πολύ συχνό καρκίνο. Οι άνθρωποι που περνούν πολύ χρόνο στον ήλιο έχουν υψηλότερο κίνδυνο. Οι περισσότερες περιπτώσεις είναι ιάσιμες εάν βρεθούν και αντιμετωπιστούν έγκαιρα. Συνήθως είναι αργά εάν εμφανιστούν μεταστάσεις. Ένα αντηλιακό με δείκτη αντηλιακής προστασίας (SPF) 30 ή υψηλότερο μπορεί να σας προστατεύσει.
Προφυλαχτείτε από τους καρκίνους που προκαλούνται από λοιμώξεις
- HPV εμβόλιο
Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) συχνά μεταδίδεται από άτομο σε άτομο με τη σεξουαλική επαφή. Μπορεί να ζει και να πολλαπλασιάζεται στα κύτταρά σας επί χρόνια και να μην το γνωρίζετε, επειδή συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα. Είναι η αιτία σχεδόν όλων των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας. Μπορεί επίσης να προκαλέσει καρκίνο του κόλπου, του αιδοίου, του πρωκτού (σε γυναίκες και άνδρες), του στοματοφάρυγγα και του πέους.
Είναι ιδανικό να γίνεται εμβόλιο στα παιδιά 9-12 ετών. Μπορεί όμως να γίνει το εμβόλιο και σε μεγαλύτερες ηλικίες. Ο εμβολιασμός μετά την έναρξη των σεξουαλικών επαφών δεν καλύπτει για τους γονοτύπους των HPV, που κάποια/ος έχει ήδη κολλήσει.
- Εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β
Οι άνθρωποι που έχουν κολλήσει τον ιό της ηπατίτιδας Β είναι 100 φορές πιο πιθανό να πάθουν καρκίνο του ήπατος. Υπάρχουν ομάδες πληθυσμού που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο. Είναι όσοι μοιράζονται βελόνες για χρήση ναρκωτικών και όσοι έχουν στο ιστορικό τους πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους. Επίσης σε υψηλό κίνδυνο βρίσκεται το υγειονομικό προσωπικό και όσοι έρχονται σε επαφή με αίμα ασθενών.
Ο γιατρός σας θα κρίνει εάν ανήκετε σε ομάδα αυξημένου κινδύνου και θα πρέπει να εμβολιαστείτε.
Προληπτικές εξετάσεις για έγκαιρη διάγνωση καρκίνων
Όσο πιο γρήγορα εντοπιστεί ένας καρκίνος, τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση.
Μπορείτε να ελεγχθείτε προληπτικά για αρκετούς καρκίνους, κάνοντας τις ακόλουθες εξετάσεις:
- HPV τεστ για εντοπισμό προκαρκινικών αλλοιώσεων και καρκίνου τραχήλου μήτρας
- Μαστογραφία, κλινική εξέταση και υπερηχογράφημα για καρκίνο μαστού
- Ουρολογική εξέταση, υπερηχογράφημα και μέτρηση PSA στο αίμα για καρκίνο προστάτη
- Κολονοσκόπηση για καρκίνο παχέος εντέρου
- Δερματολογική εξέταση και χαρτογράφηση σπίλων για εντοπισμό καρκίνων στο δέρμα
Ρωτήστε το γιατρό σας ποιές από αυτές τις εξετάσεις θα πρέπει να κάνετε και πότε.