Ποιοι είναι οι παράγοντες καρκινογένεσης στον στοματοφάρυγγα;

Οι παράγοντες που συνδέονται αιτιολογικά με την καρκινογένεση στον στοματοφάρυγγα είναι το κάπνισμα και η υπερβολική χρήση αλκοόλ.

Την τελευταία δεκαετία όμως συνδέθηκαν αιτιολογικά και οι ογκογόνοι HPV με τη δημιουργία καρκίνων στον στοματοφάρυγγα. Οι καρκίνοι του στοματοφάρυγγα που οφείλονται στους ογκογόνους HPV έχουν συνεχώς αυξανόμενη συχνότητα. Πιστεύεται ότι σήμερα ένα σημαντικό ποσοστό (25%-35%) από τους καρκίνους του στοματοφάρυγγα στις ΗΠΑ οφείλεται στους HPV.

Σε ποια σημεία εμφανίζονται συνήθως οι καρκίνοι από τους HPV;

Τα πιο συνηθισμένα σημεία είναι η περιοχή γύρω από τη βάση της γλώσσας και τις αμυγδαλές.

Πώς μεταδίδονται οι HPV στον στοματοφάρυγγα;

Η μετάδοση πιστεύεται ότι γίνεται με τη στοματογεννητική επαφή. Η πιθανότητα μετάδοσης με φιλί (στόμα με στόμα) αμφισβητείται ή θεωρείται μικρή.

Οι στατιστικές δείχνουν ότι η πιθανότητα φλεγμονών και καρκινογένεσης από ογκογόνους HPV αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων (με τους οποίους γίνεται στοματογεννητική επαφή).

Πόσο συχνές είναι οι φλεγμονές από HPV στον στοματοφάρυγγα;

Μελέτες στις ΗΠΑ έχουν δείξει ότι:

Ένα 7% περίπου του πληθυσμού φιλοξενεί HPV στη στοματική κοιλότητα.
Όμως μόνο το 1% φιλοξενεί τον τύπο HPV16, που είναι ο τύπος που κυρίως ενοχοποιείται για καρκίνους στον στοματοφάρυγγα.
Άτομα σεξουαλικώς ενεργά ηλικιών 14-44 ετών ανέφεραν εμπειρία με στοματικό σεξ σε ποσοστό 80%.

Οι HPV προκαλούν καρκινογένεση στον στοματοφάρυγγα αμέσως μετά τη μόλυνση;

Όχι, φαίνεται ότι απαιτούνται πολλά χρόνια προκειμένου να δημιουργηθεί καρκίνος. Με βάση τα στοιχεία που έχουμε μέχρι σήμερα στη διάθεσή μας, φαίνεται ότι σε κάποιους ανθρώπους μεσολάβησαν περισσότερα από 15 χρόνια. Το κάπνισμα και το μάσημα καπνού φαίνεται ότι συμβάλλουν στην καρκινογένεση, ως συνεργοί παράγοντες.

Σε ποιες ηλικίες εμφανίζονται οι καρκίνοι στον στοματοφάρυγγα;

Οι καρκίνοι στον στοματοφάρυγγα είναι σπάνιοι πριν από την ηλικία των 55 ετών. Σήμερα η μέση ηλικία διάγνωσης αυτών των καρκίνων είναι τα 62 έτη. Λόγω όμως της επιδημικής έξαρσης των νοσημάτων που σχετίζονται με τους HPV και των αλλαγών στις σεξουαλικές συνήθειες (πιο συχνό στοματικό σεξ) πιστεύεται ότι μπορεί στο μέλλον να εμφανίζονται καρκίνοι και στις νεότερες ηλικίες. Οι καρκίνοι του στοματοφάρυγγα είναι πιο συχνοί στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες (αναλογία 3:1).

Πρέπει να διαφοροποιηθεί η σεξουαλική ζωή του ζευγαριού εάν διαγνωστεί κάποια αλλοίωση από HPV στον στοματοφάρυγγα;

Σε μια μακροχρόνια σχέση δε χρειάζεται να αλλάξει η σεξουαλική συμπεριφορά στο ζευγάρι. Είναι γνωστό ότι σε μακροχρόνιες σχέσεις συνήθως και οι δύο σύντροφοι έχουν μολυνθεί.

Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης για τους καρκίνους στον στοματοφάρυγγα;

Προληπτικός εμβολιασμός για τους HPV (κατά προτίμηση πριν από την έναρξη των σεξουαλικών επαφών)
Μείωση του αριθμού και προσεκτική επιλογή των σεξουαλικών συντρόφων
Αποφυγή καπνίσματος και υπερβολικής χρήσης αλκοόλ
Φροντίδα για διατήρηση υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος

Υπάρχει κάποιο τεστ για να διαγνωστούν οι αλλοιώσεις;

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάποιο τεστ που να έχει καθιερωθεί για την πρόληψη των καρκίνων στον στοματοφάρυγγα (ανάλογο με το τεστ Παπανικολάου και το HPV τεστ).

Πώς μπορείτε να μάθετε εάν κάποιο σύμπτωμα που έχετε είναι ανησυχητικό;

Εάν έχετε συμπτώματα ή παρατηρήσατε κάτι μη φυσιολογικό, είναι καλό να ενημερώσετε τον οδοντίατρό σας. Εκείνος μπορεί να σας κατευθύνει καλύτερα. Οι στοματολόγοι έχουν εξειδίκευση στην παθολογία της στοματικής κοιλότητας και οι ωτορινολαρυγγολόγοι είναι ειδικοί για τον φάρυγγα και τον λάρυγγα.

Πρέπει να ζητήσετε τη γνώμη κάποιου ειδικού εάν παρατηρήσετε κάτι ύποπτο, όπως: