Tο σώμα σας καλύπτεται εξωτερικά από δέρμα. Τα εσωτερικά σας όργανα καλύπτονται από βλεννογόνους. Η επιφάνεια του δέρματος και των βλεννογόνων αποτελείται από επιθήλιο.
Στο δέρμα και στους βλεννογόνους υπάρχουν δύο ειδών επιθήλια, το πλακώδες και το αδενικό.
Το πλακώδες επιθήλιο αποτελείται από πλακώδη κύτταρα, τα οποία είναι τοποθετημένα σε στοιβάδες (όπως οι πέτρες σε ένα μαντρότοιχο) και ο ρόλος τους είναι κυρίως προστατευτικός.
Το αδενικό επιθήλιο βρίσκεται στους αδένες του δέρματος (που παράγουν ιδρώτα ή σμήγμα) και στους αδένες των βλεννογόνων (που είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή βλέννας).
Όπως φαίνεται στο σχήμα, ο τράχηλος της μήτρας καλύπτεται στο κατώτερο μέρος του από δύο είδη επιθηλίου. Το τμήμα του τραχήλου που προβάλλει μέσα στον κόλπο καλύπτεται περιφερικά από πλακώδες επιθήλιο, ενώ ο ενδοτραχηλικός σωλήνας και η περιοχή γύρω από το έξω τραχηλικό στόμιο καλύπτεται από αδενικό επιθήλιο. Το αδενικό επιθήλιο παράγει βλέννη (σε μεγαλύτερες ποσότητες κατά την ωορρηξία), μέσα στην οποία κολυμπούν τα σπερματοζωάρια, ανεβαίνοντας προς τα επάνω για να συναντηθούν με το ωάριο.
Κατά την αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας έχουμε μια συνεχή μετατροπή του αδενικού επιθηλίου προς πλακώδες. Η μετατροπή αυτή λέγεται μετάπλαση και το ενδιάμεσο επιθήλιο λέγεται μεταπλαστικό επιθήλιο.
Το μεταπλαστικό επιθήλιο είναι πολύ σημαντικό γιατί αποτελεί πρόσφορο έδαφος για τον πολλαπλασιασμό των HPV. H διαδικασία της μετάπλασης διευκολύνει τον ιό να προκαλέσει κακοήθη εξαλλαγή (αυτό ισχύει μόνο για τους HPV υψηλού κινδύνου).
Υπάρχουν δύο είδη καρκίνων τραχήλου της μήτρας, ανάλογα με τον τύπο των κυττάρων από τα οποία προέρχονται. Ο καρκίνος από πλακώδη κύτταρα προέρχεται από το πλακώδες επιθήλιο. Υπάρχει όμως και ο καρκίνος από αδενικά κύτταρα, που προέρχεται από τα αδενικά κύτταρα του τραχηλικού επιθηλίου. Ο πιο συχνός είναι ο καρκίνος από πλακώδη κύτταρα, που συνήθως αναπτύσσεται μέσα στο μεταπλαστικό επιθήλιο.