Τί ονομάζουμε αιδοιοδυνία ?
Ως αιδοιοδυνία ορίζουμε τον χρόνιο πόνο αγνώστου αιτιολογίας στην περιοχή του αιδοίου, που διαρκεί περισσότερο από 3 μήνες. Πρόκειται για νευροπαθητικό πόνο αγνώστου αιτιολογίας. Μπορεί να μην ανευρίσκεται αίτιο για τον πόνο στο αιδοίο, θεωρείται όμως σημαντικό ότι συνήθως συνυπάρχουν συνοδά προβλήματα υγείας (άγχος, κατάθλιψη, ευερέθιστο έντερο, ινομυαλγίες, πόνος στην κροταφογναθική άρθρωση, κεφαλαλγία τύπου τάσεως, προβλήματα ύπνου και διάμεση κυστίτις). Ο πόνος στο αιδοίο που προκαλείται από εμφανή αίτια πχ λοίμωξη, φλεγμονή, δερματικά αίτια, νευρολογικά αίτια και άλλα δεν θεωρείται αιδοιοδυνία.
Η νεύρωση του αιδοίου φυσιολογικά μεταφέρει τα ερεθίσματα του αγγίγματος, της πίεσης, της διάτασης, της θερμότητας ή του πόνου και ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει αυτά τα ερεθίσματα αναλόγως. Στην περίπτωση της αιδοιοδυνίας μερικά από τα «φυσιιολογικά» ερεθίσματα (πίεση, διάταση) μεταφέρονται υπερτονισμένα στον εγκέφαλο ή γίνονται αντιληπτά ως «ιδιαιτέρως επώδυνα». Όπως συμβαίνει γενικά στο νευροπαθητικό πόνο, εάν αυτός παραμείνει περισσότερο από 3 μήνες, ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται το ήπιο ερέθισμα ή την πίεση στην περιοχή του αιδοίου ως έντονο πόνο και η ασθενής υποφέρει και αδυνατεί να ζήσει φυσιολογικά (αδυναμία σεξουαλικής επαφής ή ακόμη και τοποθέτησης ταμπόν στον κόλπο). Υπάρχουν περιπτώσεις που ο πόνος εμφανίζεται και χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιο ερέθισμα στην περιοχή (αυτόματη αιδοιοδυνία).
Η αιδοιοδυνία απαντάται σχετικά σπάνια στον πληθυσμό (<2%). Αφορά όλες τις ηλικίες αλλά είναι πιο συχνή σε νεαρές γυναίκες (<30 ετών).
Για τη διάγνωση της αιδοιοδυνίας απαιτείται λεπτομερές ιστορικό και κλινική εξέταση. Η θεραπεία της αιδοιοδυνίας αποσκοπεί στην μείωση του πόνου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με αυτές τις ασθενείς επειδή η αιδοιοδυνία δεν είναι γνωστή σε πολλούς κλινικούς γιατρούς και οι ασθενείς δεν αντιμετωπίζονται εξαρχής σωστά, με αποτέλεσμα ο πόνος να χρονίζει και να επιδεινώνεται. Οι ίδιες οι ασθενείς ομολογούν ότι ενώ υποφέρουν επί χρόνια οι γιατροί δεν τις καταλαβαίνουν. Σχεδόν πάντοτε απαιτείται ασθενοκεντρική προσέγγιση από επιστήμονες υγείας διαφορετικών ειδικοτήτων (γυναικολόγος, δερματολόγος, αναισθησιολόγος- αλγολόγος, ψυχολόγος, φυσικοθεραπευτής πυελικού εδάφους) που να είναι εξοικειωμένοι με τη νοσολογική οντότητα της αιδοιοδυνίας. Η αγωγή για κάθε ασθενή (φαρμακευτική ή άλλη) εξατομικεύεται αφού συνεκτιμηθούν όλες οι παράμετροι από το ιστορικό και τις εξετάσεις.
Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα που αναφέρει η ασθενής;
Οι γυναίκες με αιδοιοδυνία αναζητούν ιατρική βοήθεια αναφέροντας κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα :
- Ευαισθησία στο άγγιγμα της περιοχής
- Άλγος κατά τη σεξουαλική επαφή ή άλγος στην καθιστή θέση
- Άλγος στην προσπάθεια εισαγωγής του ταμπόν
- Αίσθημα καύσου στην περιοχή του αιδοίου
Η έναρξη του πόνου γίνεται απροειδοποίητα και η διάρκεια του μπορεί κυμαίνεται από μήνες έως και χρόνια. Ο χρόνιος πόνος ή η αδυναμία σεξουαλικής επαφής συνήθως προκαλούν στην γυναίκα στρες, διαταραχές στον ύπνο, διαταραχή της σχέσης στο ζευγάρι και κατάθλιψη.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να παρακολουθήσετε το σχετικό video. Πρόκειται για ομιλία του κ. Αλέξανδρου Μορτάκη, για την αιδοιοδυνία, που μαγνητοσκοπήθηκε, στο συνέδριο της Ελληνικής Δερματολογικής και Αφροδισιολογικής Εταιρείας (Θεσσαλονίκη, Απρίλιος 2022).
