Πώς γίνεται η διάγνωση των αλλοιώσεων;

Θεωρείται σκόπιμο να ελέγχονται προληπτικά οι ομάδες που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο από κάποια ηλικία και μετά. Δεν υπάρχουν ακόμη σαφείς οδηγίες αλλά, δεδομένου ότι ο καρκίνος στον πρωκτικό σωλήνα εμφανίζεται συνήθως μετά την ηλικία των 50 ετών, θα ήταν λογικό ο προληπτικός έλεγχος να αρχίσει νωρίτερα.

Το τεστ Παπανικολάου (λήψη κυττάρων από τον πρωκτικό σωλήνα) χρησιμοποιείται ήδη, ως μέσο προληπτικού ελέγχου. Η αξιοπιστία του δεν είναι πολύ υψηλή (όπως και στον τράχηλο της μήτρας) και πιστεύεται ότι στο μέλλον θα συνδυάζεται με μοριακές τεχνικές.

Η εξέταση των βλεννογόνων του πρωκτικού σωλήνα και του δέρματος της περιοχής γύρω από τον πρωκτό με το κολποσκόπιο λέγεται πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας (High Resolution Anoscopy) και θεωρείται πολύ αξιόπιστη για τον εντοπισμό των προκαρκινικών αλλοιώσεων AIN και PaIN. Εάν εντοπισθούν αλλοιώσεις, λαμβάνονται βιοψίες.

Πρέπει να γίνεται πάντοτε δακτυλική εξέταση στον πρωκτό για αποκλεισμό ψηλαφητού όγκου.

Πώς αντιμετωπίζονται οι αλλοιώσεις AIN/PaIN;

Οι αλλοιώσεις PaIN αντιμετωπίζονται όπως οι αντίστοιχες αλλοιώσεις VIN.

Οι αλλοιώσεις AIN απαιτούν εξειδίκευση του γιατρού στο αντικείμενο επειδή η αντιμετώπισή τους δεν είναι πάντοτε εύκολη και συχνά υπάρχουν επιπλοκές.

Ποιες αλλοιώσεις ΑΙΝ χρειάζονται θεραπεία;

Συνιστάται να θεραπεύονται μόνο οι αλλοιώσεις HSIL και ειδικά οι αλλοιώσεις AIN3. Για τις αλλοιώσεις AIN2 μπορεί να γίνεται παρακολούθηση με λήψη βιοψιών για κάποιο διάστημα.

Πώς θεραπεύονται οι αλλοιώσεις υψηλού βαθμού (HSIL/ΑIN2,3);

Έχουν δοκιμαστεί πολλές μέθοδοι.

Από τις μη χειρουργικές φαίνεται ότι η κρέμα imiquimod έχει σχετικά καλά θεραπευτικά αποτελέσματα.

Από τις χειρουργικές τεχνικές προτιμάται η εξάχνωση του επιθηλίου με laser ή ο καυτηριασμός, όταν δεν υπάρχει υποψία να υποκρύπτεται διηθητικός καρκίνος.

Σε σοβαρές αλλοιώσεις, όπου δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να υποκρύπτεται διηθητικός καρκίνος, οι αλλοιώσεις αφαιρούνται με νυστέρι και γίνεται προσπάθεια για ανατομική αποκατάσταση της περιοχής. Η αποκατάσταση είναι πιο εύκολη σε αλλοιώσεις που δεν εκτείνονται περισσότερο από το 1/3 της περιμέτρου του πρωκτικού σωλήνα.

Υποτροπιάζουν οι αλλοιώσεις ΑΙΝ και PaIN μετά τη θεραπεία; Χρειάζονται παρακολούθηση;

Τόσο οι αλλοιώσεις PaIN όσο και οι αλλοιώσεις ΑΙΝ υποτροπιάζουν συχνά μετά τη θεραπεία και χρειάζονται τακτική παρακολούθηση.

Συνιστάται επίσης να γίνεται διακοπή του καπνίσματος. Το κάπνισμα είναι επιβαρυντικός παράγοντας για καρκινογένεση από τους HPV και στον πρωκτό, όπως και στο κατώτερο γεννητικό σύστημα.

Πόσο συχνές είναι οι αλλοιώσεις HSIL/AIN2,3 στον γενικό πληθυσμό;

Η επίπτωση των αλλοιώσεων HSIL/AIN2,3 θεωρείται σήμερα ότι είναι μικρότερη από 1% στον γενικό πληθυσμό. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι το ποσοστό αυτό θα αυξηθεί στο μέλλον λόγω της επιδημικής έξαρσης των μολύνσεων από ογκογόνους HPV και αλλαγών στις σεξουαλικές συνήθειες (μεγαλύτεροι αριθμοί σεξουαλικών συντρόφων, πρωκτικές επαφές).

Οι γυναίκες που έχουν εμφανίσει αλλοιώσεις υψηλού βαθμού (HSIL) σε κάποιο όργανο διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση αντίστοιχων αλλοιώσεων και σε άλλα όργανα;

Ο κίνδυνος είναι σαφώς αυξημένος σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό και συνιστάται να παρακολουθείται ολόκληρο το κατώτερο γεννητικό σύστημα και η περιοχή του πρωκτού.

Π.χ. γυναίκες με ιστορικό CIN3 έχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκινογένεση από τους HPV σε άλλα σημεία.

Συγκεκριμένα διατρέχουν: